Myślisz, że technologia zmieniła świat na gorsze, a kiedyś było lepiej? Nie, nie było

Kiedyś nie mogło być lepiej, bo tak naprawdę było tak samo.

Przeczytałem wczoraj tekst Mateusza Nowaka ze Spider's Webu, który zachwycał się słynnym już zdjęciem z premiery Black Mass w Brooklinie. Uwieczniono na nim grupę fotografujących ludzi, wśród których znalazła się jedna jedyna staruszka, która "łapała chwile" zamiast "tracić czas na filmowanie i robienie zdjęć".

Abstrahuję już całkowicie od tego, czy była to nadinterpretacja (może staruszka nie używa smartfona tylko dlatego, że go nie ma?). Rozumiem, że zdjęcie to zawiera w sobie ładunek emocjonalny, który może dawać do myślenia. Cała sytuacja i tak jest dla mnie absurdalna, bo z technicznego punktu widzenia zachwyt internautów wzbudziło... zdjęcie, na którym widać kogoś, kto nie robi zdjęć. Zdjęcie, którego autorem jest ktoś, kto "stracił czas na robienie zdjęć" zamiast "łapać chwile". Jeśli o mnie chodzi, to równie dobrze ktoś mógłby za pomocą sprayu i miejskiego muru wyrazić dezaprobatę dla graficiarzy.

I nie, nie trafia do mnie argumentacja, że autorem zdjęcia jest zawodowy fotograf z profesjonalnym sprzętem, a widoczni ludzie to amatorzy ze smartfonami. Jedyne co różni tych ludzi, to motywacja. Fotograf robi zdjęcia dla pieniędzy, ludzie chcą mieć pamiątkę dla siebie lub bliskich, ale wszyscy "tracą czas" zamiast "łapać chwile". I w tym momencie kłóciłbym się, czy chęć zysku jest motywacją, którą możemy stawiać wyżej niż wolną wolę.

Ale ok, zapomnijmy już o absurdzie całej tej sytuacji i zastanówmy się, co nam w ogóle mówi ta fotka. Że technologia zatacza coraz szersze kręgi w naszych życiach tym samym je zmieniając? Tak było zawsze. Absolutnie zawsze.

Jestem pewien, że przeszło 5 wieków temu mniej więcej coś takiego wykrzykiwali hejterzy Johannesa Gutenberga. "Nadchodzą złe czasy, teraz młodzież będzie siedzieć przy tych gramofonach zamiast śpiewać" - to z kolei opinia typowej babci sprzed 150 lat. Zamiast obawiać się wszystkiego co nowe, wystarczy zrozumieć jedno...

Zarówno papirus jak i smartfon to wynalazki, które wywróciły nasze życia do góry nogami i zepsuły relacje z innymi ludźmi. Te wynalazki odróżnia tylko stopień zaawansowania. Absolutnie nic więcej. Zawsze jednak ludzie obawiali się nowego i zakładali najczarniejsze scenariusze. Wiecie co Platon pisał grubo ponad 2000 lat temu o piśmie cytując Sokratesa?

Sokrates:

Ten wynalazek niepamięć w duszach ludzkich posieje, bo człowiek, który się tego nauczy, przestanie ćwiczyć pamięć; zaufawszy pismu będzie sobie przypominał wszystko z zewnątrz, z odcisków obcych, a nie z własnego wnętrza, z samego siebie.

Zgodzicie się chyba, że mimo wszystko pismo wniosło do świata więcej dobrego niż złego. Tak samo jest z fotografowaniem wszystkiego przy użyciu smartfonów, bo oprócz wspomnień zostają nam materiały, które mogą być cenne dla innych ludzi. Poza tym nie jest tak, że smartfon trzymany w ręku odcina nas całkowicie od innych bodźców. Spójrzcie jeszcze raz na wspomniane zdjęcie. Czy któraś ze sfotografowanych osób wygląda na nieszczęśliwą? Nie, ci są uśmiechnięci, więc moim zdaniem "łapią chwile" w nie mniejszym stopniu niż staruszka.

Wielu osobom dziś wydaje się, że smartfony, tablety i internet sprawiają, że stajemy się antyspołeczni i głupiejemy, a wcześniej ludzie biegali pod tęczą trzymając się za ręce i łapali jednorożce. Taa...

Problem w tym, że dla pokolenia, które wychowało się na książkach i gazetach gapienie się godzinami w kartkę papieru stało się społecznie akceptowalne. Robienie zdjęć wszystkiemu co popadnie też prędzej czy później się takie stanie, a wtedy znajdziemy sobie inny powód do narzekania na to, jaki to dzisiejszy świat jest zły. Bo przecież kiedyś było lepiej.