GNOME OS dla tabletów i smartfonów. Kolejna linuksowa mrzonka czy alternatywa dla Win8?

Od jakiegoś czasu coraz częściej słyszymy o nowych systemach operacyjnych dla smartfonów i tabletów. Praktycznie zawsze nasuwają mi się wtedy dwa pytania: "czy to ma sens?" i "czy mają jakąkolwiek szansę na powodzenie?". Tym razem jednak trzymam kciuki za sukces projektu - i to nie tylko ze względu na rosnącą konkurencję dla obecnych liderów.

Chodzi tu bardziej o załatanie dziury, która powstaje pomiędzy środowiskiem open source a zamkniętymi platformami, właśnie ze względu na rynek mobilny. Jak dużą dynamiką charakteryzuje się ten segment, można przekonać się, obserwując wzloty i upadki kolejnych platform oraz nowych technologii w ostatnich latach. Ale wszystko po kolei...

GNOME OS nie będzie tak naprawdę całkiem nowym system operacyjnym, tylko dystrybucją GNU/Linux koncentrującą się wokół środowiska GNOME. Jak słusznie zauważył Day, OS to nie tylko jądro, ale również user experience i application developer experience. Innymi słowy, chodzi o opracowanie całej platformy z ekosystemem, domyślnym interfejsem oraz modelem tworzenia i dystrybucji aplikacji.

Fundacja podkreśla, że w dalszym ciągu rozwój GNOME jest ukierunkowany na komputery stacjonarne, jednak wraz z popularyzacją tabletów i smartfonów środowisko musi się zmienić, aby przetrwać. Microsoft, wprowadzając Metro UI przystosowane do obsługi dotykiem, wyprzedza o krok otwarte systemy, i właśnie przystosowanie GNOME-a do nowego rodzaju sterowania będzie najważniejszym celem nowego systemu.

Poniżej prezentacja Tabletu PC Ekoore Perl z GNOME-Shell 3.2 na Ubuntu 11.10:

GNOME OS nie jest skierowany bezpośrednio do zwykłych użytkowników, a jego celem nie jest zastąpienie innych dystrybucji. Grupą docelową będą deweloperzy. W tej chwili tworzenie i rozprowadzanie aplikacji dla środowiska GNOME jest problematyczne ze względu na fragmentację dystrybucji i narzędzi. Ma się to zmienić wraz z wprowadzeniem nowego UX, frameworku, SDK oraz API, które będą budowane z myślą o urządzeniach z dotykowym ekranem. Jak łatwo się domyślić, sercem nowego interfejsu będzie GNOME-Shell, a odświeżony design podstawowych aplikacji środowiska można zobaczyć na stronie gnome.org.

Na tym jednak nie kończy się praca fundacji. Ekosystem GNOME OS ma wspierać również usługi w chmurze, sklep z aplikacjami oraz zapewniać pomoc techniczną. Zwykły użytkownik nie odczuje dyskomfortu związanego ze zmianą urządzenia - środowisko ma oferować podobne UX dla komputerów, tabletów czy telefonów. Wspomniane usługi w chmurze mają pozwolić m.in. na automatyczną synchronizację danych i ustawień użytkownika pomiędzy jego komputerami oraz zagwarantować ich bezpieczeństwo w razie utraty urządzenia.

Bardzo podoba mi się podejście do ekosystemu opartego na darmowym oprogramowaniu, zamiast zamkniętych platform jak iOS czy Windows. Sklep z aplikacjami ma umożliwić zarabianie i dystrybucję aplikacji niezależnie od repozytoriów danej dystrybucji. Ma to oznaczać dłuższe wsparcie dla programów napisanych dla platformy GNOME, a wykorzystywanych na dowolnym innym GNU/Linux. Ekosystem ma wspierać nie tylko aplikacje natywne, ale również webowe, co świadczy o tym, że fundacja zdaje sobie sprawę z potencjału tkwiącego w tego typu rozwiązaniach.

Wszystko pięknie, ale jak ma na tym skorzystać zwykły użytkownik? Przede wszystkim zmiany, jakie niesie ze sobą GNOME OS, nie będą dotyczyły wyłącznie jednej dystrybucji. Ekosystem GNOME ma być dostępny dla każdego innego GNU/Linuxa, np: Ubuntu dla smartfonów. Zmiany w UX mają pozwolić również na pełne wykorzystanie potencjału laptopów z dotykowym ekranem nie tylko przez system Microsoftu.

Fundacja dała sobie 18 miesięcy na stworzenie platformy GNOME 4.x. Obecnie stabilna wersja środowiska jest oznaczona numerem 3.4. Od wersji 3.8 mają być dostępne pierwsze obrazy systemu, co pozwoli na tworzenie ekosystemu. Wraz z wersją 3.12 nastąpi zmiana numeru na GNOME 4.0 i wydanie GNOME OS.

Fundacja GNOME planuje nie tylko wydanie samego systemu operacyjnego, ale również urządzenia z preinstalowanym GNOME OS na pokładzie. Pierwszych modeli można spodziewać się około marca 2014 roku - w podobnym terminie nastąpi debiut Ubuntu dla urządzeń mobilnych. Wiele spraw wymaga jeszcze dużej uwagi i ciężkiej pracy, jak na przykład nowy model dystrybucji aplikacji, ale piętnaście lat doświadczenia i zaangażowanie społeczności dobrze wróżą projektowi.

Źródło: H-online.com • Allan Day Blog • własne